दिनांक १५ ऑगस्ट १९४७ रोजी भारत स्वतंत्र झाला.

स्वतंत्र भारत २६ जानेवारी १९५० रोजी प्रजासत्ताक झाला. भारताची राज्यघटना तयार करण्यात बाबासाहेब आंबेडकर ह्यांचा मोलाचा वाटा होता. प्रजासत्ताक भारताचे पहिले पंतप्रधान जवाहरलाल नेहरू व पहिले राष्ट्रपती राजेंद्र प्रसाद होते. रवींद्रनाथ टागोर ह्यांनी लिहिलेले जन गण मन हे भारताचे राष्ट्रगीत तर बंकिमचंद्र चट्टोपाध्याय ह्यांनी लिहिलेले वन्दे मातरम् हे राष्ट्रीय गीत म्हणून ठरवले गेले.

१५ ऑगस्ट रोजी पंतप्रधान हे दिल्लीतील लाल किल्ल्याच्या ऐतिहासिक स्थळाच्या तटबंदीवर भारतीय ध्वज फडकावतात . आपल्या भाषणात पंतप्रधान गेल्या वर्षातील कामगिरीवर प्रकाश टाकतात, महत्त्वाचे मुद्दे मांडतात आणि पुढील विकासाचे आवाहन करतात. तसेच ते भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीतील नेत्यांना श्रद्धांजली वाहतात. " जन गण मन " हे भारतीय राष्ट्रगीत गायले जाते. भाषणानंतर भारतीय सशस्त्र दल आणि निमलष्करी दलाच्या तुकड्यांचा मार्च पास्ट होतो. परेड आणि स्पर्धांमध्ये स्वातंत्र्यलढ्यातील देखावे आणि भारताच्या विविध सांस्कृतिक परंपरांचे दर्शन घडते. अशाच घटना राज्यांच्या राजधानीत घडतात जेथे वैयक्तिक राज्यांचे मुख्यमंत्री राष्ट्रध्वज फडकवतात, त्यानंतर परेड आणि स्पर्धा होतात. 1973 पर्यंत राज्याचे राज्यपाल राज्याच्या राजधानीत राष्ट्रध्वज फडकावत असत. फेब्रुवारी १९७४ मध्ये, तामिळनाडूचे मुख्यमंत्री, एम. करुणानिधी यांनी तत्कालीन पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांच्याकडे हा मुद्दा उचलून धरला की पंतप्रधानांप्रमाणेच मुख्यमंत्र्यांनाही स्वातंत्र्यदिनी राष्ट्रध्वज फडकावण्याची परवानगी देण्यात यावी. १९७४ पासून संबंधित राज्यांच्या मुख्यमंत्र्यांना स्वातंत्र्यदिनी राष्ट्रध्वज फडकावण्याची परवानगी आहे.

स्वातंत्र्यदिनी परेड
ध्वजारोहण समारंभ आणि सांस्कृतिक कार्यक्रम देशभरातील सरकारी आणि निमसरकारी संस्थांमध्ये होतात. शाळा आणि महाविद्यालये ध्वजारोहण समारंभ आणि विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित करतात. सरकारी आणि गैर-सरकारी संस्था त्यांचे परिसर कागदाने सजवतात, फुग्याने त्यांच्या भिंतींवर स्वातंत्र्यसैनिकांच्या चित्रांची सजावट करतात आणि मोठ्या सरकारी इमारती अनेकदा दिव्यांच्या तारांनी सुशोभित केल्या जातात. दिल्ली आणि इतर काही शहरांमध्ये पतंगबाजीने या प्रसंगात भर पडते. देशाप्रती निष्ठेचे प्रतीक म्हणून विविध आकारांचे राष्ट्रीय ध्वज मुबलक प्रमाणात वापरले जातात. नागरिक त्यांचे कपडे, मनगटी, कार, घरगुती उपकरणे तिरंगी प्रतिकृतींनी सजवतात. कालांतराने, या उत्सवाने राष्ट्रवादापासून भारतातील सर्व गोष्टींच्या व्यापक उत्सवात बदल केला आहे.
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी 15 ऑगस्ट 2020 रोजी दिल्लीतील लाल किल्ल्याच्या तटबंदीवरून 74 व्या स्वातंत्र्य दिनानिमित्त राष्ट्राला संबोधित करताना.

अनिवासी भारतीय हे जगभरातील स्वातंत्र्य दिन हा परेड आणि विविध स्पर्धांसह साजरा करतात. विशेषतः भारतीय स्थलांतरितांची संख्या जास्त असलेल्या प्रदेशांमध्ये हा उत्सव मोठ्या प्रमाणात साजरा केला जातो. काही ठिकाणी, जसे की न्यू यॉर्क आणि इतर यूएस शहरांमध्ये, 15 ऑगस्ट हा अनिवासी भारतीयां साठी आणि स्थानिक लोकांमध्ये "भारत दिन" बनला आहे. तर काही ठिकाणी १५ ऑगस्टला किंवा त्याच्या लगतच्या वीकेंडच्या दिवशी "इंडिया डे" साजरा करतात.

लाल किलल्यावर स्वातंत्र्यदिन उत्सव
भारतात सर्व ठिकाणी स्वातंत्र्य दिनाची सार्वजनिक सुट्टी दिली जाते. सर्व शाळा, महाविद्यालये-कार्यालयांमध्ये ध्वजारोहण व ध्वजवंदन असते. भारताचे पंतप्रधान हे दरवर्षी भाषण देतात. या दिवशी लाल किल्ला येथे भारताचे पंतप्रधान ध्वजारोहण करतात. त्यादिवशी बहुतांश रेडिओ केंद्रावर तसेच दूरदर्शनवर देशभक्तिपर गाणी, कार्यक्रम, चित्रपट लागतात.